Een tijdje geleden moest ik op zoek naar het verhaal achter een oude poldermolen in Noord Holland. Ik was ter plekke niet bekend dus ik dacht: we doen het op de makkelijke manier, ik plaats gewoon een oproep in de lokale krant met de vraag: wie vertelt mij het verhaal van de grote molen? Het resultaat was welgeteld, of beter gezegd niet geteld: nul reacties. Ik kon mij niet voorstellen dat er niets te vertellen was over de molen, maar er was bij de mensen blijkbaar geen noodzaak om het te vertellen. Dus ik besloot de noodzaak te ensceneren. Er was recent een rapport geschreven waarin de mensen aangaven dat zij het open landschap rond het dorp bijzonder waardevol vonden. Dat er alles aan moest worden gedaan om dat zo te houden. Dus ik schreef een stukje dat er nu eindelijk aan deze wens van de bevolking voldaan zou worden en dat de oude molen, die al jaren draait voor de prins, wiens functie allang was overgenomen door een modern gemaal, nu eindelijk zou worden opgeruimd. Leve de leegte, uit zicht met die horizonvervuiling. Ter illustratie had ik een fotomontage gemaakt waarin de molen was weggepoetst. En toen kwamen de reacties!
Hoe haalde ik het in mijn hoofd om zo'n typisch Hollands landschapselement als 'horizonvervuiling' te bestempelen? Wist ik dan niet dat het een monument was, dat het de enige molen was die direct op het IJsselmeer maalde, enzovoort... Voilà, daar kwamen de verhalen.
Dus ik schreef de volgende week een nieuw stukje, over de waarde van de molen en dat we hem zouden moeten behouden voor de toekomst. Maar ook dat dat erg veel geld kostte en dat ik daar wel een goeie oplossing voor wist. In de bijgeleverde fotomontage had ik een grote glazen stolp over de molen geplaatst. Zo was het waardevolle monument ten allen tijde beschermd tegen weer en wind!
Toen werd de molenaar boos. Een molen zonder wind is een dooie molen, dus die stolp moest er maar snel weer vanaf. Goed, dacht ik jij wilt wind, dan zal je dat krijgen. Dus ik gaf hem de wind van voren. En van achteren en van opzij. Rondom de molen monteerde ik een tiental windturbines om de oude verhalen nieuw leven in te blazen.
Dus de molen staat er nog, zonder stolp, zonder turbines maar wel weer goed in beeld. Want naast het feit dat de oude poldermolens het verhaal vertellen over hoe wij het landschap hebben gemaakt en over het technische vernuft van onze voorouders horen zij bij het beeld van het Hollandse landschap. Maar dan wel draaiend alstublieft, want hoewel onze molens vaak met blote benen draaien (dat wil zeggen draaien zonder de vijzel aan te zetten) draagt dat draaien wel bij tot het behoud. Stilstaan betekent stukgaan. En dat stilstaan wekt de suggestie dat er ook niet meer hoeft te worden gepompt. De Deltawerken zijn klaar, het land is droog, dus de molens kunnen stilgezet. Maar niets is minder waar. Want nog altijd, nu zelfs nog meer dan vroeger, moeten wij pompen om droge voeten te houden. Alleen verstopt het waterschap zijn pompen in kleine anonieme bakstenen gebouwtjes. Dus ik zou er voor willen pleiten om de molens zo vaak mogelijk te laten draaien zodat iedereen ziet dat er moet worden gewerkt, al dan niet met de broek aan. Een draaiende molen laat zien: in Holland is het pompen of verzuipen...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten